Fotoğraf çekimi her zaman ve her yerde yapılabilir fakat her zaman ve her yerde aynı kurallar geçerli değildir. İyi fotoğraf çekebilmenin temelinde belli bir birikimin ışığında yapılan seçimler yatar. Hemen hemen her fotoğraf, ister bir manzara, ister bir grup insan ya da tarihî bir yapıt olsun daha da geliştirilebilir. ‘‘Fotoğraf’’sözcüğü, ışıkla yapılan resim anlamına gelir. Bir fotoğrafçının başarısı, işlediği konudan bağımsız olarak bir sahnenin atmosferini izleyiciye ne kadar aktarabildiğine bağlıdır. Kalıcı olabilmiş bir fotoğrafın şans eseri çekildiğine çok ender rastlanır. Çoğu zaman, doğru anda doğru yerde olmak sabır isteyen uzun bir çalışma gerektirir. Teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan ileri teknoloji fotoğraf makineleri ve aksesuarları her türlü kolaylığı sağlasa da, sadece iyi pozlandırılmış, netlik ayarı yapılmış bir görüntü, iyi bir fotoğraf için tek başına yeterli değildir. Bu modül ile amacınıza uygun fotoğraf makinesiyle uygun kompozisyon yaratarak diyafram veya enstantane öncelikli çekimler yapabileceksiniz.

1. ÇEKİM ÖNCESİ HAZIRLIK İÇİN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR 1.1 Makinenin Hazırlanması  Makine Seçimi Makine seçimi yapmadan önce, makineyi hangi amaçla kullanacağınızı bilmeniz ve ona göre seçmeniz gerekir. Bu noktada ‘ Fotoğraf Makineleri’ modülüne tekrar göz atabilirsiniz. Eğer, fotoğrafı çekip karanlık odaya da girerek çektiğiniz görüntüleri kendiniz tab ettirmek istiyorsanız o zaman Analog Makinaları tercih etmelisiniz. Ama fotoğrafçılığa, çektiğiniz görüntüleri anında görmek olarak bakıyorsanız o zaman tercihiniz dijital makinalardan yana olmalı. Tabi ki dijital makinaların teknolojik olarak sağladığı avantajları da göz ardı edilemez. Analog ve dijital fotoğraf makinaları, birbirinden farklı tatlar ve karakterler barındırır. Dijital makine alırken dikkat etmeniz gereken en önemli, nokta mega piksel(yani çözünürlük) özelliğidir. Piksel sayısı ne kadar büyük olursa görüntü kalitesi o kadar yüksek olur.

Fotoğraf çekimi sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli noktaların başında net bir görüntü elde etmek gelir. Net bir görüntü elde etme aşamasının en başında fotoğraf makinesinin tutuluşu özel bir önem taşır. Eğer kompakt, SLR ya da DSLR (dijital SLR) tipi bir makine kullanıyorsanız ve uzaktan çekim yapacaksanız tutma yerini sağ elinizle kavrayın ve makine gövdesi veya objektifi sol elinizle destekleyin ve dirseklerinizi hafifçe gövdenize dayalı tutun. Bu pozisyon size, fotoğraf makinenizin ayarlarını sol elinizin baş ve işaret parmağı ile daha rahat yapabilme imkânı verecek, sağ elinizle fotoğraf makinenizi hareket ettirmeden makineyi sarsmadan deklanşöre basmanızı sağlayacaktır. Diz çökerek çekim yapmanız gerekirse destek sağlamak için dirseğinizin birini dizinize dayayın. Yavaş enstantanelerde makinenin tabanını uygun bir yüzeye dayayın veya tripot (üçayak) kullanın. Yere yakın çekimlerde ise ağırlığınızı iki dirseğinize eşit olarak dağıtarak uzanın. Gerekirse fotoğraf makinenizin altına çanta vb. destekleyici malzemeler kullanın. Uygulayacağınız bu kurallar size fotoğraf makinenizi hareket ettirmeden net fotoğraflar çekebilme imkânı sağlar.

1.2. Ekipmanların Hazırlanması  Film takılması Film takarken film yüzeyi yeteri kadar çekilmeli sonra makinenin dişlerine filmin geçtiğinden emin olduktan sonra makinenin kapağını kapatıp film biraz sarılmalıdır. Birçok makine, kapatıldıktan sonra sarma işlemini otomatik olarak yapmaktadır

Teknolojinin gelişmesine paralel olarak dijital fotoğraf makinelerine takılan bellek kartlarının kapasiteleri de büyümektedir. Günümüzde artık yüzlerce hatta binlerce fotoğrafı bir belleğe depolayabilmekteyiz. Bellek kartlarını seçerken makinemize uygun olmasına mutlaka dikkat etmeliyiz. Hafıza kartınızı makinenize yerleştirirken:  Kartı takmadan önce makinenizi kapatın, makinenizin kart slotu kapağını açın. (Resim 1.4) Resim 1.4: Kart slotu  Bellek kartınızı ok işareti doğrultusunda yerine oturtunuz. Kart yerine oturmadığında kartın doğru kart olup olmadığını ve yönünü kontrol ediniz. Kesinlikle zorlamayınız. (Resim 1.5 ) Resim 1.5: Kartın takılması  Bellek kartı slot kapağını kapatın. 1.3. Konu ve Mekan Seçimi 1.3.1 Konu Seçimi Fotoğrafın ilgi çekiciliğini, konu, mekan ve obje seçimi, kompozisyon ve teknik bilgiler oluşturur. Bu nedenle mekan ve konu belirlerken bakış açınızı da iyi seçin. Fotoğrafını çekeceğiniz konuyu nasıl görmek istediğinizi düşünün. Sabit bir konunuz varsa (bina, ağaç vb.) etrafında biraz dolaştıktan sonra en iyi açıyı bulmaya çalışın. Perspektif hatalarını hesaba katmayı unutmayın.

Fotoğrafları göz seviyesinden çekin. Göz göze temas, insanlarda olduğu gibi hayvanlarda da bir bağ oluşturur. Bu durumda, sıcak ve samimi fotoğraflar çekebilmek için hayvanınızın göz seviyesine eğilin. Hareketli resim çekebilmek için yüksek enstantane değerlerini tercih edin; ancak yüksek örtücüden az ışık gireceği için ışığı ya diyaframla ya da yüksek ASA değeriyle kontrol edin. Hareketin hangi noktada gerçekleşeceğini planlayarak o noktaya odaklanın. En doğru anı yakalayabilme şansınızı artırmak için çok sayıda fotoğraf çekin (DSLR makinalarda peş peşe fotoğraf çekim seçeneğini kullanabilirsiniz)

Portre fotoğrafçısı, fotoğraf çekerken kişinin en etkileyici karakteristik yapısını vurgulamayı amaçlar. Tanısak da tanımasak da fotoğraf konumuzu oluşturan kişinin yüzünü inceler, gözlerindeki ifadeden, yüzündeki anlamdan duygularını, karakterlerini, güdülerini kavramaya çaba gösteririz. Portre çekimlerinde 85 – 135 mm arası objektiflerin kullanılması idealdir. Uzun odaklı bir objektif, geniş açılı objektife göre yüz hattı oranlarının daha uyumlu olmasını sağlar. Portre çekiminde içeride, dışarıda veya stüdyoda olsun çevre direkt olarak konuyu etkiler. Portre fotoğraflarında, kişilerin yaşadıkları çevrenin de kadraja dâhil edilmesi gerekebilir. Bu durumda kadrajda genellikle 2/3 oranında portreye yer verilmelidir. Portre fotoğraflarının çekiminde göz hizası en iyi görüş açılarındandır.

 Mimari Mimari fotoğrafın amacı, yapıları değişik amaç ve yaklaşımlar doğrultusunda belli estetik değerlere göre fotoğraf karesine aktarmaktır. Eğer çekilecek olan yapı tarihi bir yapı ise sadece yapıya odaklanabiliriz. Ancak okul, ev, köprü gibi özel bir yapı çekeceksek daha çok yapının işlevselliği ve kullanım amacına dönük fotoğraflar çekilmeli, yapının unsuru olan insanlar fotoğrafa dahil edilmelidir. Mimari çekimlerin hemen hepsi tripod(üçayak) üzerinde çekilmelidir. Durağan sahnelerde düşük hızlı ASA kullanılırken, insanların hareket ettiği sahnelerde yüksek ASA kullanılmalıdır. Genel olarak konunun uzmanı olmayanların mimari fotoğrafçılık için yararlanabileceği en kullanışlı objektif, yaklaşık 28-70 mm (35 mm makineler için) bir objektiftir.

Manzara fotoğrafçılığı, sadece kırsal alan çekimleriyle sınırlı kalmayan çok geniş kapsamlı bir konudur. Etkili manzara fotoğrafı çekmek için gözünüzün ışığa olan hassaslığını geliştirmelisiniz. Havanın durumu, mevsimin önemi, mesafe ve görüş açısı, kompozisyonu etkileyen en önemli faktördür. Unutmayın: Doğa çekimlerinde, yaz aylarında sabah 06.30’la 10.00 saatleri arası, akşam ise 16.00’la 20.00 saatleri arası çekim için idealdir. Kışınsa 08.30 ile 11.30 arası, akşam ise 15.00’le 18.30 arası çekime uygundur. Görüş açısı, manzara fotoğraflarında kompozisyon için en önemli elementtir. Aynı manzara, değişik görüş açılarından baktığınız takdirde renklerin ışık yönünün ve biçiminin dramatik olarak değiştiğini görürsünüz.

1.4. Çekim Yerinin Planlanması Çekim yapacağınız yerin dış mekan mı yoksa iç mekan mı olacağına karar verin. Örneğin bir portre çalışması yapacaksınız ancak bunu sadece gün ışığı kullanarak yapmak istiyorsunuz o zaman size dışarıda size en uygun mekanı belirleyerek işe başlamalısınız.  İç Mekânlar İç mekan çekimleri, dış mekan çekimlerinden daha zordur. Çünkü bu mekanlardaki aydınlatmalar yaşamsal faktörler için tasarlanmıştır. İçeride var olan ışık karışımını ( flaş, pencereden giren gün ışığı, tungsten ışık) iyi gözlemlemek ve kontrol etmek gerekir. Özellikle fotoğrafta baskın olacak ışığın gün ışığı mı yoksa tungsten ışık mı olacağını belirlemek gerekir. İç mekan çekimlerinde, kullandığınız ışığın yetersiz olduğunu düşünüyorsanız, diyaframı açarak yani f değerini küçülterek ışığın fotoğrafa geliş miktarını arttırabilirsiniz. Ancak bu durumda örtücü hızınızı da arttırmalısınız. Bir başka alınabilecek önlem ise ASA değerini yükseltmektir.

 Dış Mekanlar Doğal ışıktan yararlanarak yapılan çalışmalarda kompozisyon ve ışığın kullanımı çok önemlidir. Çekeceğiniz objeye göre mekanınızı belirleyebilirsiniz. Dış mekanlarda çektiğiniz nesneler hareketliyse fotoğrafta vermek istediğiniz etkiye göre örtücüyü ayarlamalısınız

1.5. Fotoğraf Çekimi Fotoğraf çekerken dikkat edilmesi gereken teknikler şunlardır: 1.5.1. Çekim Açısı Çekim açısı sizin fotoğraf kadrajınızdır. Elde etmek istediğiniz kadraja göre çekim açısı belirlersiniz. Önce yapmanız gereken konuyu kafanızda canlandırmak, daha sonra da o anı yakaladığınızda deklanşöre basmaktır. Belki başlangıçta istediğiniz açıları yakalayamayabilirsiniz ancak bıkmadan fotoğraf çekmeye devam ettikçe oluşturduğunuz kompozisyonların güzelliğini fark edeceksiniz.

1.5.2. Ortam Işığı Fotoğraf çekerken yapay ışıkta çalışıyorsanız ışığın yerini değiştrirerek, doğal ışıkta çalışıyorsanız güneşin yörüngesini takip ederek ışığı kontrol altına alabilirsiniz. Doğal ışıkta çalışırken, elinize makineyi alıp her gördüğünüz nesneyi ışığı hesaba katmadan çekerseniz, çektiğiniz fotoğrafın sonucuna da katlanmak zorunda kalırsınız. Çünkü sadece objeye konsantre olup ışığı göz ardı etmek size olumsuz sonuçlar doğuracaktır. Öncelikle yapmanız gereken, batı ve doğu yönlerini tespit etmektir. Daha sonra da güneşi takibe alarak objemizi ne kadar aydınlattığına bakmalıyız. Eğer çekilecek olan obje insan ya da hareket ettirilebilir objelerse onların yönüyle oynayarak da ışığa uygun hale getirebiliriz. 

1.5.3. Hareketli Objeleri Fotoğraflama Yöntemleri Hareketin ve hareketli konuların fotoğrafını çekerken elinizdeki en önemli kontrol aracınız, makinenizdeki enstantane hızı ayarıdır. Hangi enstantane hızını seçeceğimize karar verirken iki noktayı göz önünde bulundurmalısınız. İlk olarak kullandığınız enstantane hızı için doğru pozlandırmayı sağlayacak yeterli bir diyafram ayarını her zaman bulamayabileceğinizi bilmelisiniz. Örneğin parlak, güneşli bir günde hızlı film kullanıyorsanız, enstantane ayarı 1/2 saniye yaptığınızda en kısa diyafram ayarında bile çok pozlu sonuçlar elde edebilirsiniz. Tam tersi, ışık düzeyi düşük bir ortamda yavaş bir film kullanıyorsanız 1/1000 saniyelik bir enstantane hızında en açık diyafram ayarını kullansanız bile az pozlu görüntüler elde etmeniz kaçınılmazdır. İkinci olarak enstantane hızının, çekilen hareketli objenin kart üzerindeki görüntüsünü etkilediğini bilmelisiniz. Örneğin, hızla giden bir arabayı çekmek için 1/30 gibi yavaş enstantane ayarı seçerseniz görüntü çizgili ve bulanık olacaktır. Ancak, 1/4000 gibi hızlı bir enstantane ayarı ile çekerseniz hareketi net olarak görebileceksiniz. Aşağıdaki fotoğraflarda hareketli konuların enstantane ayarıyla nasıl bir görüntü oluşturduğunu görebilirsiniz.

Kayseri ürün fotoğraf çekimi, stüdyo ortamında fotoğraf ve ürün çekimi, e ticaret ürün çekimi,